Oriëntatie zonnepanelen: oost west, zuid best?

Wat is de beste oriëntatie voor je zonnepanelen? Moeten ze altijd naar het zuiden gericht zijn, of kan oost-west ook een goede keuze zijn? In dit artikel ontdek je hoe je de ideale oriëntatie voor jouw zonnepanelen bepaalt en welke factoren hun prestaties beïnvloeden. 

Waarom is de ligging van zonnepanelen belangrijk?

Heb je je ooit afgevraagd waarom de plaatsing van zonnepanelen zo belangrijk is? Het draait allemaal om zonlicht. Hoe meer licht je panelen opvangen, hoe meer energie ze opwekken. Dit verhoogt het rendement van je installatie en zorgt ervoor dat je je investering sneller terugverdient.

Wat is de beste ligging?

Wat is nu eigenlijk de beste plek voor zonnepanelen? Het antwoord hangt af van je dak, omgeving en energieverbruik. Heb je een dak dat naar het zuiden gericht is? Geweldig! Dan krijgen je panelen het meeste zonlicht en daarmee het hoogste rendement. Geen zuidelijk dak? Geen probleem. Ook een oost–west–opstelling kan een goede keuze zijn.

Verbruik je meer dan 10.000 kWh per jaar? Dan is een oost-west-opstelling slim. Waarom? Omdat je hiermee de energieproductie beter over de dag verspreidt. Zo voorkom je dat je omvormer overbelast raakt tijdens piekuren. Om de beste ligging te bepalen, moet je onder andere de volgende factoren meenemen in de beslissing:

• Het type dak. Plat of schuin;
• Schaduwvlakken. Door bomen, vlaggenstokken, etc.;
• De locatie van het dak. De geschiktheid van jouw dak;
• De oriëntatie van het dak. Hoe liggen de zonnepanelen ten opzichte van de zon;
• Gebruik van een omvormer. Met een omvormer kan een teveel aan stroom worden opgeslagen voor later gebruik.

Een schuin dak versus een plat dak

Heb je een schuin dak?

Een schuin dak is een uitstekende keuze voor zonnepanelen. Het heeft vaak al een natuurlijke hellingshoek, wat betekent dat je geen extra constructies nodig hebt. Dit maakt de installatie eenvoudiger en vaak goedkoper. Voor de meeste situaties werkt een zuidelijke oriëntatie hier het beste.

Deze richting zorgt voor de hoogste energieopbrengst. Heb je een specifieke energiebehoefte, of staat je dak minder ideaal? Dan kan een oost-west-opstelling ook een slimme optie zijn.

Heb je een plat dak?

Een plat dak biedt veel flexibiliteit. Ook op een dakkapel kun je zonnepanelen plaatsen. Je kunt zelf de hellingshoek en oriëntatie van de panelen bepalen met behulp van frames. Zorg er wel voor dat de panelen elkaar niet overschaduwen.

Dit doe je door voldoende ruimte te laten tussen de rijen, bijvoorbeeld 0,5 tot 1,2 meter. Een oost-west-opstelling is vaak een slimme keuze voor platte daken. Hierbij staan de panelen rug-aan-rug. Ook op een dakkapel kun je zonnepanelen plaatsen.

Dit voorkomt schaduw en zorgt ervoor dat je licht opvangt van beide kanten. Deze opstelling verdeelt de energieproductie gelijkmatiger over de dag, wat handig kan zijn bij wisselend verbruik.

Dak versus tuin

Wat als je dak niet geschikt is voor zonnepanelen? In dat geval kan jouw tuin een uitstekend alternatief zijn. Heb je voldoende vrije ruimte? Dan kun je de panelen zo positioneren dat ze de ideale hoek en oriëntatie hebben om het maximale zonlicht op te vangen.

Een bijkomend voordeel is dat panelen in de tuin sneller afkoelen. Dit helpt om hun rendement te verhogen, omdat ze efficiënter werken bij lagere temperaturen.

Zijn er nadelen aan zonnepanelen in de tuin?

Ja, een installatie in de tuin brengt ook enkele nadelen met zich mee. Allereerst is een tuininstallatie vaak duurder, soms wel 20% meer dan een dakinstallatie. Je hebt bovendien langere kabels nodig om de stroom naar je huis te transporteren. Dit kan de kosten verder verhogen. Daarnaast is er een groter risico op diefstal of beschadiging, omdat de panelen gemakkelijker toegankelijk zijn.

Heb je bomen, schuttingen of andere objecten in de tuin? Dan kunnen deze schaduw werpen op je panelen, wat de opbrengst vermindert. Denk daarom goed na over de locatie en overweeg beveiligingsopties als je voor zonnepanelen in de tuin kiest.

Mogelijke oriëntaties voor het plaatsen van zonnepanelen

Optimale oriëntatie zonnepanelen afhankelijk van azimut en hellingshoek

Wist je dat de plaatsing van je zonnepanelen afhangt van twee belangrijke factoren? Het gaat om het azimut en de hellingshoek. Deze bepalen samen hoeveel zonlicht je panelen opvangen en hoeveel energie ze produceren.

Azimut

Het azimut geeft de richting van je panelen aan, net als een kompas. Bij een azimut van 0 graden wijzen je panelen naar het noorden. Bij 90 graden richten ze zich op het oosten. En bij 180 graden staan ze recht naar het zuiden gericht. Een zuidelijke richting, met een azimut van 180 graden, levert het meeste op.

Afwijkingen van deze ideale richting, bijvoorbeeld naar zuidoost of zuidwest, verminderen het rendement. Toch blijft de opbrengst bij een azimut tussen 135 en 255 graden nog steeds goed.

Hellingshoek

De hellingshoek is net zo belangrijk. Dit is de hoek die je panelen maken ten opzichte van het dak. Bij een plat dak is die hoek vaak 0 graden, wat niet ideaal is. Voor het beste resultaat kies je een hellingshoek van 37 graden.

Wijk je af van deze hoek? Dan daalt het rendement. Op een plat dak kun je frames gebruiken om de juiste helling te creëren. Denk er ook aan dat schaduw van andere panelen of obstakels de opbrengst kan verminderen. Zorg dus voor een slimme plaatsing.

Bijkomende factoren voor het oriënteren van je zonnepanelen

Schaduw bij een plat dak

Schaduw is slecht voor je zonnepanelen. Obstakels zoals bomen of gebouwen blokkeren zonlicht en verminderen de opbrengst. Maar wist je dat schaduw er ook voor kan zorgen dat zonnecellen sneller slijten? Dit komt doordat cellen in de schaduw stroom gaan verbruiken in plaats van opwekken.

Gelukkig zijn er oplossingen. Met diodes kun je de negatieve effecten van schaduw beperken. Een blocking diode voorkomt dat stroom terugloopt naar de schaduwrijke cellen. Een bypass diode helpt om de energieproductie te optimaliseren, zelfs als een deel van je panelen in de schaduw ligt. Deze oplossingen werken het beste als schaduw maar af en toe een probleem is.

Bruikbare oppervlakte

Hoeveel ruimte heb je op je dak? Dit bepaalt hoeveel panelen je kunt plaatsen. Heb je niet genoeg ruimte voor hoeveel zonnepanelen je nodig hebt? Dan zijn er alternatieven. Denk aan panelen op de grond, verticale panelen op de gevel of zelfs een zonnevolger. Een zonnevolger beweegt mee met de zon, zodat je panelen altijd optimaal gericht staan. Dit systeem is wel duurder, dus houd daar rekening mee.

Hoe beter de oriëntatie, hoe meer gas je kunt besparen met de zonnepanelen.

Elektriciteitsnet

Het type elektriciteitsnet in je woning heeft invloed op de omvormer die je kunt gebruiken. Bij een monofasige netaansluiting (230V) kies je meestal voor een omvormer tot 5 kW. Heb je een meerfasige netaansluiting (380V)? Dan kun je een zwaardere omvormer gebruiken, tot wel 10 kW. Wil je een upgrade van je net? Houd er rekening mee dat energieleveranciers hiervoor extra kosten rekenen.

Ook interessant voor jou:

Wil je zonnepanelen installeren op je dak? Raadpleeg installateurs in jouw regio

Zonnepanelen zijn een slimme investering waarmee je niet alleen je energierekening verlaagt, maar ook je steentje bijdraagt aan het milieu. Wil je het maximale uit je zonnepanelen halen? Laat je dan adviseren door een erkende specialist. Elk dak is uniek, en een specialist kan je voorzien van advies op maat over de optimale oriëntatie en hellingshoek.

Neem de tijd om verschillende installateurs te vergelijken. Zo kies je de oplossing die perfect past bij jouw situatie. Met de juiste keuze profiteer je jarenlang van duurzame energie en een lagere energierekening. Waar wacht je nog op? Zet vandaag de eerste stap naar een duurzame toekomst!