Bekabeling zonnepanelen: stappenplan en elektriciteitsnet

De bekabeling bij de installatie van zonnepanelen is een essentieel onderdeel van een goed werkend zonne-energiesysteem. Het correct aansluiten van de bekabeling zorgt voor een veilige en efficiënte werking van de panelen.

In dit artikel bespreken we een stappenplan voor het aansluiten van de bekabeling en de benodigde kabels. Daarnaast kijken we naar het elektriciteitsnet en de mogelijke problemen, zoals een uitvallende omvormer. Ook behandelen we enkele belangrijke factoren die van invloed zijn op de prestaties van het systeem.

Hoe wordt de bekabeling van zonnepanelen aangesloten? [Stappenplan]

Het aansluiten van de bekabeling van zonnepanelen volgt een duidelijk stappenplan. Allereerst worden de zonnepanelen op het dak bevestigd. Vervolgens worden de panelen verbonden met de omvormer.

Tot slot wordt de bekabeling van de omvormer naar de meterkast gelegd. Deze stappen zorgen voor een correcte en veilige aansluiting van de zonnepanelen.

Stap 1: Zonnepanelen worden op je dak bevestigd

Bij het bevestigen van zonnepanelen op het dak worden vaak twee systemen gebruikt: klikken en schroeven.

Bij het klikken kunnen monteurs het aluminium frame van de panelen snel op de panlatten bevestigen. Dit is een snelle methode, maar iets minder stevig.

Bij schroeven wordt het frame steviger op de panlatten bevestigd, wat zorgt voor extra stabiliteit. Deze methode is steviger, maar kost meer tijd en is dus iets duurder. De keuze tussen klikken en schroeven hangt af van de gewenste snelheid en stevigheid van de installatie.

Stap 2: Zonnepanelen aansluiten op de omvormer

Nadat de zonnepanelen op het dak zijn geïnstalleerd, worden ze verbonden met de omvormer. Hiervoor worden DC-kabels gebruikt in combinatie met connectoren om de gelijkstroom van de panelen naar de omvormer te geleiden.

Het kabeltraject wordt zorgvuldig aangelegd, waarbij indien mogelijk bestaande doorvoeropeningen en ventilatiepijpen worden gebruikt.

Als er geen geschikte bestaande doorvoer is, kan de kabel over de dakrand worden gelegd en via de gevel naar binnen worden gebracht.

Stap 3: Van de omvormer naar jouw meterkast

De omvormer zet de gelijkstroom om in wisselstroom, die vervolgens via een AC kabel en connectoren naar de meterkast wordt geleid.

Bij voorkeur wordt hiervoor een bestaande leiding of een kabeldoorvoer gebruikt waar al andere kabels doorheen lopen. Als er geen geschikte leiding of kabeldoorvoer beschikbaar is, kan er indien mogelijk een nieuwe leiding worden aangelegd.

Als dat ook niet mogelijk is, kan het kabeltraject buitenshuis via de buitengevel worden aangelegd, waarbij alle gaten zorgvuldig worden afgekit om vochtproblemen te voorkomen.

Welke kabels heb ik nodig? 

Het aansluiten van zonnepanelen vereist het gebruik van specifieke kabels. Er zijn twee kabeltrajecten die een rol spelen: de DC-bekabeling van de panelen naar de omvormer en de AC-bekabeling van de omvormer naar de meterkast. Hieronder bespreken we beide trajecten en geven we richtlijnen voor de juiste kabelkeuze.

2 kabeltrajecten

1. DC-bekabeling: de DC-bekabeling wordt verzorgd door de installateurs en heeft als doel de gelijkstroom van de zonnepanelen naar de omvormer te leiden. Hier hoef je zelf niet naar om te kijken.
2. AC-bekabeling: voor de AC-bekabeling, die de omvormer met de meterkast verbindt samen met connectoren, is het vaak gebruikelijk dat de woningeigenaar dit vooraf zelf aanlegt. De juiste kabelkeuze is belangrijk en kan worden bepaald aan de hand van de tabel hieronder: 

Deze tabel biedt richtlijnen voor de juiste kabeldikte op basis van het vermogen van de zonnepaneelinstallatie en de lengte van het kabeltraject. Het helpt bij het kiezen van de juiste kabel om energieverlies te voorkomen en de veiligheid te waarborgen. 

Aan welke eisen moet mijn meterkast voldoen?

Om de veiligheid van de installateurs te garanderen, is het belangrijk dat jouw meterkast aan de NEN 1010 norm voldoet en aan de geldende voorschriften van de netbeheerder.

Deze norm omvat een aantal eisen waaraan elektrisch materiaal en elektrische installaties moeten voldoen in Nederland. Als je niet zeker bent of je meterkast onder deze voorwaarden voldoet, is het best om contact op te nemen met een erkende installateur of met je netbeheerder. Indien nodig, gaan ze jouw meterkast uitbreiden of vervangen.  

1- of 3-fasen aansluiten? 

Er zijn twee verschillende aansluiting in de meterkast, de 1-en 3-fase aansluiting. Het hangt af van het aantal zonnepanelen en van de omvormer welke je nodig zal hebben.

• Met een 1-fase aansluiting is het hoogst waarschijnlijk nodig om je meterkast te verzwaren. Op die manier verhoog je het vermogen van de elektriciteitsaansluiting.
• Een 3-fase aansluiting wekt meer stroom op en levert ook meer terug. Als je toch je meterkast moet verzwaren, dan kan je ervoor kiezen om dit te laten uitvoeren door je netbeheerder tegen een eenmalige vergoeding. 

Wat is het elektriciteitsnet nu eigenlijk?

Je vroeg je waarschijnlijk wat het elektriciteitsnet nu precies inhoudt. Het elektriciteitsnet bestaat uit het hoogspanningsnet, het middenspanningsnet en het laagspanningsnet.

Als consument bevinden we ons op het laagspanningsnet, dat normaal gesproken een spanning van 230 Volt heeft. Wanneer de spanning boven de 253 Volt stijgt, kan bijvoorbeeld de omvormer van de zonnepanelen uitschakelen en wordt er op dat moment geen stroom opgewekt.

Hoeveel zonnepanelen kan ik aansluiten op een omvormer?  

Het aantal zonnepanelen die je kan aansluiten op een omvormer zal afhangen van verschillende factoren. Namelijk, de soort omvormer die je hebt. Met 1 à 12 zonnepanelen op je dak kan je gebruik maken van een 1-fase omvormer. Vanaf 13 zonnepanelen op je dak heb je een 3-fase omvormer nodig.  

Het is zeker niet gemakkelijk om voor een omvormer te kiezen die perfect bij jouw zonnepanelen past. Om het proces te vereenvoudigen begin je altijd bij de zonnepanelen die je op het dak hebt. Het soort paneel, het aantal zonnepanelen, de hellingshoek en oriëntatie van je dak bepalen de opbouw van jouw systeem. Er wordt meestal voor een omvormer gekozen die ongeveer 10 – 20% minder vermogen heeft dan de aangesloten zonnepanelen. Dit heet overdimensioneren. 

Het voordeel van overdimensioneren is dat het eerder opstart en later uitschakelt, integendeel van een zwaardere omvormer. Het nadeel is dat het vroeger stopt, wat betekent dat alles boven het maximale vermogen kwijt gaat, maar het gebeurt niet vaak. Door dat het dagelijks opstart, heb je op een jaarbasis meer opbrengst opgeleverd. 

Hoe zonnepanelen aansluiten op omvormer? 

Zonnepanelen kunnen zowel parallel als in seriële schakeling aangesloten worden op de omvormer. Over het algemeen zal de installatie van zonnepanelen in serie gebeuren.

Deze installatie is goedkoper en houdt een maximaal rendement. Heb je risico op schaduw op enkele panelen, dan kies je beter voor parallelschakeling. Deze omvormer zet de gelijkstroom van jouw zonnepanelen naar wisselstroom die je kan gebruiken in huis. Van de omvormer wordt als laatste stap een kabel aangesloten naar de meterkast zodat alle elektrische apparaten de opgewekte zonnestroom kunnen gebruiken. 

Op de kabel van de omvormer tot de meterkast mogen geen verbruikers zitten. Het moet een vrije groep zijn om veilig te blijven. 

Help: uitvallende omvormer

De omvormer van de zonnepanelen kan zichzelf uitschakelen, wat resulteert in het stoppen van de stroomproductie. Dit kan teleurstellend zijn, vooral wanneer je graag gebruik wilt maken van duurzame energie en de voordelen van je zonnepanelen wilt benutten. Verschillende factoren kunnen hierbij een rol spelen en leiden tot het uitschakelen van de omvormer.

Factor 1: Aantal zonnepanelen 

Als je in een buurt woont waar veel huizen zonnepanelen op het dak hebben, bestaat er een grotere kans op overbelasting van het elektriciteitsnet.

Dit kan met name gebeuren op zonnige dagen wanneer de opbrengst van de zonnepanelen hoog is, maar het verbruik laag. In buurten met weinig PV-installaties is de kans op overbelasting op dergelijke piekdagen aanzienlijk kleiner.

Factor 2: Eigen energieverbruik

Het eigen energieverbruik speelt ook een rol bij de kans op het uitschakelen van de omvormer. Als je veel groene stroom opwekt maar deze niet gebruikt, kan dit leiden tot een verhoogde belasting van het laagspanningsnet, waardoor de omvormer zichzelf kan uitschakelen.

Factor 3: Hoge spanning van Pv-installatie

Een PV-installatie zou idealiter minder dan 1% kabelverlies moeten hebben. Als de kabel niet de juiste diameter of lengte heeft, kan er meer kabelverlies en spanning optreden, wat de kans vergroot dat de omvormer zich uitschakelt. Daarom is het van cruciaal belang om de juiste bekabeling voor zonnepanelen te kiezen.

Ook interessant voor jou:

Hoe kabel plaatsen van zonnepanelen naar meterkast?

De kabel van de zonnepanelen naar de meterkast wordt meestal via een bestaande leiding of een kabeldoorvoer gelegd, of indien nodig via een nieuwe leiding buitenshuis via de buitengevel.

Hoe dik moet aardedraad zijn bij het leggen van zonnepanelen?

De aarding voor zonnepanelen moet doorgaans een dikte hebben van minimaal 6 mm², conform de geldende normen en voorschriften.

Hoe lopen kabels van zonnepanelen?

De kabels van de zonnepanelen lopen van de panelen naar de omvormer, waarbij DC-kabels worden gebruikt voor de gelijkstroomverbinding en AC-kabels voor de wisselstroomverbinding naar de meterkast.

Wil je graag zonnepanelen installeren? Erkende installateurs kunnen je helpen de kabels mooi wegwerken! Vergelijk verschillende offertes 

Hoewel je zelf de bekabeling zou kunnen aanleggen, is de kans groot dat een monteur dit efficiënter doet. Daarom is het interessant om een monteur de kabels te laten wegwerken! Ook weet je dan zeker dat de juiste kabels worden gebruikt.

Bij ons kan je verschillende offertes vergelijken en ervoor zorgen dat je kabels correct geplaatst worden!